sałatka grecka z sałatą lodową
Sałatki

Prawdziwa sałatka grecka – poznaj sekret idealnego sosu vinegrette

Sałatka grecka to danie, którego smak przenosi nas na gorące wybrzeża Krety czy Santorini. Pierwszy raz spróbowałem jej w małej tawernie w Poros, gdzie starsza pani podała mi talerz pełen warzyw, skropionych oliwą i posypanych fetą. Kiedy spytałem o sekret, tylko uśmiechnęła się i wskazała na butelkę oliwy oraz mały moździerz z ziołami – tam, powiedziała, kryje się wszystko. Dziś podzielę się z Tobą kunsztem przygotowania autentycznej sałatki greckiej, przy okazji proponując kilka wariantów, które sprawdzą się i na co dzień, i jako sałatka grecka na grilla.

Czym jest prawdziwa sałatka grecka?

Sałatka grecka, czyli horiatiki salata, to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań kuchni śródziemnomorskiej. Klasyczna wersja składa się z dojrzałych pomidorów, ogórków, czerwonej cebuli, oliwek Kalamata oraz sera feta, doprawionych oliwą z oliwek, oregano i niewielką ilością octu winnego.

Warto jednak pamiętać, że w Grecji nie używa się sałaty jako bazy. To ważna różnica w podejściu do tej potrawy – jej siła tkwi w jakości warzyw i odpowiednim sosie. Jednak w Polsce popularna jest także sałatka grecka z sałatą lodową – to wariant łagodniejszy, bardziej soczysty, chętnie wybierany latem jako sałatka grecka na grilla. Delikatna sałata lodowa świetnie łączy się z fetą i pomidorkami, tworząc lekką kompozycję z mocnym, wyrazistym dressingiem.

Kwestia sosu jest kluczowa – to on spaja smaki i nadaje sałatce charakteru. Dziś zdradzę Ci recepturę na idealny sos do sałatki greckiej (klasyczny vinegrette), a także kilka inspiracji, jak zbudować sałatkę z sałaty lodowej i fety, idealną również z czosnkowym twistem.

Składniki

Poniżej znajdziesz listę składników potrzebnych do przygotowania oryginalnej sałatki greckiej oraz jej wariantów z sałatą lodową. Wszystkie produkty powinny być świeże i jak najwyższej jakości – im prostszy przepis, tym ważniejsze są składniki.

Podstawowa sałatka grecka:

– 4 dojrzałe pomidory (lub 200 g pomidorków koktajlowych)
– 1 ogórek szklarniowy
– 1 czerwona cebula
– 150 g sera feta (najlepiej grecki, z mleka owczego)
– 100 g oliwek Kalamata (z pestkami)
– 2 łyżki oliwy z oliwek extra virgin
– 1 łyżeczka suszonego oregano
– 1 łyżka czerwonego octu winnego
– szczypta soli morskiej
– świeżo mielony pieprz

Opcja: sałatka grecka z sałatą lodową i pomidorków koktajlowych

– 1 mała główka sałaty lodowej
– 200 g pomidorków koktajlowych (opcjonalnie pomidorki koktajlowe w zalewie octowej)
– 1 ogórek
– 1/2 czerwonej cebuli
– 150 g sera feta
– oliwki Kalamata lub zielone
– sos do sałaty lodowej z fetą (opis poniżej)

Sekret idealnego sosu vinegrette (sos do sałatki greckiej):

– 6 łyżek oliwy z oliwek extra virgin
– 2 łyżki czerwonego octu winnego
– 1 ząbek czosnku, przeciśnięty przez praskę
– 1 łyżeczka musztardy Dijon
– 1/2 łyżeczki suszonego oregano
– szczypta cukru
– sól i pieprz do smaku

Opcjonalny składnik: sos czosnkowy

– 4 łyżki jogurtu greckiego
– 1 ząbek czosnku
– 1 łyżka oliwy
– sól, pieprz, odrobina soku z cytryny

Przygotowanie krok po kroku

Krok 1: Przygotowanie warzyw

Zacznij od dokładnego umycia wszystkich warzyw.

Pomidory kroimy w grube plastry lub, jeśli używasz pomidorków koktajlowych, przekrój je na pół. (Pomidorki koktajlowe w zalewie octowej wprowadzą bardziej wyrazisty smak – warto spróbować w chłodniejsze dni lub gdy serwujesz ją jako sałatkę grecką na grilla).

Ogórka obierz, przekrój wzdłuż na pół i wydrąż pestki łyżką, jeśli są duże i wodniste. Pokrój na półplastry.

Cebulę pokrój w cienkie pióra. Jeśli zależy Ci na łagodniejszym smaku, zanurz ją na kilka minut w lodowatej wodzie – straci ostrość, ale zachowa chrupkość.

Sałatę lodową, jeśli jej używasz, porwij rękami na większe kawałki – nie kroj nożem, bo sałata może się utlenić i zwiędnąć szybciej.

Krok 2: Układanie sałatki

Na dużym półmisku ułóż najpierw plasterki ogórka, potem pomidory, cebulę i oliwki. Jeśli robisz wariant z sałatą lodową, zacznij od niej jako bazy. Ułóż na niej pomidorki koktajlowe i resztę składników.

Ser feta pokrój na grube plastry lub pokrusz palcami i rozłóż równomiernie na warzywach. Tradycyjnie w Grecji feta nie jest mieszana z warzywami, lecz podawana w dużym kawałku na wierzchu.

Krok 3: Przygotowanie vinegrette

Do miseczki wlej oliwę z oliwek i ocet winny. Dodaj musztardę, przeciśnięty czosnek, oregano i szczyptę cukru. Dokładnie wymieszaj trzepaczką lub potrząśnij w zamkniętym słoiku aż do uzyskania emulsji. Dopraw solą i pieprzem.

To klasyczny sos do sałatki greckiej – lekki, aromatyczny i tłusty w dobrym sensie. Idealnie oplata warzywa i wydobywa smak fety.

Krok 4: Polanie sałatki

Zaraz przed podaniem polej warzywa przygotowanym vinegrette. Nie wcześniej – zbyt długie macerowanie sprawi, że warzywa puszczą sok, a sałatka straci świeżość.

Alternatywnie, jeśli chcesz nieco urozmaicić sałatkę grecką z fetą, możesz użyć sosu czosnkowego na bazie jogurtu greckiego. Świetnie komponuje się zwłaszcza z wariantem z sałatą lodową – tworząc swoistą hybrydę w stylu tzatziki.

Krok 5: Serwowanie

Sałatkę grecką podawaj od razu, najlepiej w temperaturze pokojowej. Idealnie smakuje jako samodzielna kolacja, dodatek do ryby lub mięs z grilla – dlatego jest wyjątkowo ceniona jako sałatka grecka na grilla.

Warzywa powinny być chrupkie, feta wyrazista, a sos nie może być dominujący – jego zadaniem jest łączyć, a nie przytłaczać.

Warianty i modyfikacje

Sałatka z sałaty lodowej i fety

Jeśli przygotowujesz wersję z sałatą lodową, pamiętaj, by wybierać jędrne i świeże główki. Taka sałatka jest lżejsza, bardziej orzeźwiająca, świetna na upały. Znakomicie sprawdzi się z dodatkiem grillowanego kurczaka lub pasków pity – danie kompletne.

Z czosnkowym twistem

Sałatka grecka z sosem czosnkowym to idealne rozwiązanie dla tych, którzy wolą bardziej kremową strukturę dressingu. Wystarczy wymieszać jogurt grecki z czosnkiem, oliwą i przyprawami – i gotowe. Wariant szczególnie polecany jako przystawka na imprezę lub lunch do pracy.

Z grillowanymi warzywami

Dla wersji „na grilla” dodaj do sałatki grillowaną cukinię lub bakłażana. Możesz też zamarynować pomidorki koktajlowe w zalewie octowej – wzbogacisz profil smakowy i odświeżysz klasykę. Tego typu sałatka grecka na grilla zrobi wrażenie nawet na najbardziej wymagających gościach.

Podsumowanie

Sałatka grecka to danie szlachetne w swojej prostocie – wymaga niewielu składników, ale dużej uwagi. Kluczem jest świeżość produktów i właściwa kompozycja smaków. Pamiętaj, że klasyczna wersja nie zawiera sałaty, ale sałatka z sałaty lodowej i fety to smaczny i lekki wariant, który możesz dostosować do okazji. Sos do sałaty lodowej z fetą w wersji vinegrette lub czosnkowej pozwala na zabawę smakiem i strukturą.

Eksperymentuj. Dodaj marynowane pomidorki koktajlowe, podaj ją z ciepłą pitą lub grillowanym halloumi. Niech będzie Twoją odpowiedzią na wakacyjny niedosyt i dowodem, że nawet najprostsze dania mogą smakować wyjątkowo.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *