Lato na moim talerzu zawsze miało smak dojrzałych pomidorów i świeżej fasolki z ogrodu babci. Pamiętam, jak jako dziecko przemykałem między grządkami w poszukiwaniu kolorowych strąków i pachnących ziół. Babcia nie używała wielu przypraw – wystarczała sól, pieprz i kilka liści świeżego majeranku, by stworzyć danie, które do dziś przypominam sobie, gdy chcę poczuć smak wakacyjnych wspomnień. To właśnie z tej inspiracji powstał mój ulubiony przepis – letnie leczo z fasolką szparagową i pomidorami. Proste, zdrowe, pełne koloru – doskonałe jako dodatek do obiadu lub samodzielna lekka potrawa.
Letnie leczo z fasolki szparagowej – tradycja w nowym wydaniu
Leczo to węgierska potrawa wywodząca się z tradycji rustykalnej kuchni środkowoeuropejskiej. Klasycznie przygotowywana z papryki, cebuli, pomidorów i kiełbasy, przyjęła się silnie również w Polsce, gdzie przechodzi wiele wariacji. Jednym z najbardziej letnich, warzywnych i lekkich wariantów jest leczo z fasolki szparagowej. To danie łączy w sobie sezonowe składniki, dostępne w lipcu i sierpniu niemal na każdym targulub w ogródku. Delikatność fasolki, kwasowość pomidorów i aromatyczna cebula zamknięte w niskotłuszczowym, warzywnym daniu to idealny sposób, by wykorzystać bogactwo lata.
Leczo z fasolką szparagową to również skarbnica wartości odżywczych. Fasolka jest źródłem błonnika, witaminy C, K i kwasu foliowego, a pomidory pełne są likopenu – naturalnego antyoksydantu. W połączeniu z delikatnym tłuszczem roślinnym (np. oliwą z oliwek) danie to staje się nie tylko smaczne, ale i wyjątkowo korzystne dla zdrowia. Można je przygotować w wersji wegańskiej, ale też z dodatkiem jajka lub dobrego wiejskiego twarogu jako urozmaicenie.
Składniki potrzebne do przygotowania leczo z fasolki szparagowej
Poniższa lista wystarcza na 4 porcje jako dodatek do obiadu lub 2 większe porcje jako samodzielne lekkie danie.
- 500 g fasolki szparagowej (żółtej lub mieszanej – żółtej i zielonej)
- 400 g dojrzałych pomidorów (najlepiej malinowych lub bawolich serc)
- 2 średnie cebule (najlepiej słodkie odmiany, jak cebula cukrowa)
- 2 duże, czerwone papryki (można dodać jedną paprykę żółtą lub pomarańczową dla koloru)
- 2 ząbki czosnku
- 2 łyżki oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego tłoczonego na zimno
- 1 łyżeczka suszonego majeranku
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego (opcjonalnie, dla głębszego smaku)
- ½ szklanki wody lub bulionu warzywnego dobrej jakości
- Sól i pieprz świeżo mielony – do smaku
- Natka pietruszki lub świeża bazylia – do podania
Przygotowanie krok po kroku
1. Wstępna obróbka warzyw
– Fasolkę szparagową dokładnie myjemy, usuwamy końcówki i przecinamy na połówki (ok. 4–5 cm długości). Jeśli traficie na starszą, włóknistą fasolkę (co czasem zdarza się w sierpniu), warto usunąć tzw. „żyłki” wzdłuż strąka.
– Pomidory najlepiej sparzyć wrzątkiem i obrać ze skórki – wystarczy naciąć skórkę na krzyż, sparzyć je gorącą wodą przez 30 sekund i przelać zimną. Skórka wtedy łatwo odchodzi. Następnie pomidory kroimy w kostkę.
– Cebulę kroimy w piórka lub półplasterki – w zależności od preferencji, warto by była chrupiąca, ale nie dominująca.
– Papryki oczyszczamy z gniazd nasiennych i kroimy w cienkie paski lub większą kostkę.
– Czosnek siekamy drobno lub przeciskamy przez praskę – dodajemy go dopiero na późniejszym etapie smażenia, aby nie zgorzkniał.
2. Podsmażanie warzyw
Na dużej, głębokiej patelni lub w szerokim rondlu rozgrzewamy oliwę z oliwek. Dodajemy cebulę i podsmażamy ją na średnim ogniu przez około 5–6 minut, aż się zeszkli i lekko zarumieni. Następnie dorzucamy paprykę i smażymy kolejne 5 minut, mieszając co jakiś czas. Papryka powinna zmięknąć, ale nie całkowicie się rozpaść – jej struktura powinna pozostać wyczuwalna.
Na tym etapie dodajemy czosnek i smażymy całość jeszcze 30–40 sekund, do momentu aż czosnek zacznie intensywnie pachnieć (ale nie zrumieni się).
3. Dodanie fasolki i duszenie
Do podsmażonych warzyw dodajemy fasolkę szparagową. Mieszamy dokładnie, aby obtoczyć ją w oliwie i aromatach cebuli, czosnku i papryki. Wlewamy wodę lub bulion warzywny, przykrywamy garnek i dusimy całość około 10–12 minut, aż fasolka zacznie mięknąć, ale nie będzie jeszcze rozgotowana. Fasolka powinna mieć lekko jędrny „ząb”.
4. Dodanie pomidorów i przypraw
Dodajemy teraz pokrojone pomidory, mieszamy delikatnie. Jeśli chcemy pogłębić smak pomidorów, można dodać łyżkę koncentratu pomidorowego. Całość dusimy bez przykrycia przez kolejne 10 minut na średnim ogniu. W tym czasie większość płynów lekko odparuje, a smaki się połączą.
Na końcu doprawiamy danie solą, pieprzem i suszonym majerankiem. Dobrze jest teraz dać leczo „odpocząć” 5 minut pod przykryciem – smaki jeszcze się przegryzą, a warzywa zachowają sprężystość.
5. Finalne wykończenie i podanie
Tuż przed podaniem można posypać leczo z fasolką świeżo posiekaną natką pietruszki, bazylią lub koperkiem – w zależności od preferencji. Leczo z fasolki szparagowej świetnie smakuje na ciepło, ale też na zimno, jako przystawka lub sałatka. Można je podać do pieczonych ziemniaków, ryżu, kaszy bulgur, a nawet jako farsz do grzanek lub omletu.
Dla wzbogacenia wartości odżywczych, warto dodać do wersji obiadowej ugotowane na twardo jajko, pokrojonego w plastry pomidora malinowego z oliwą lub łyżkę gęstego jogurtu naturalnego.
Podsumowanie
Leczo z fasoli szparagowej to jedno z tych sezonowych dań, które warto włączyć do letniego repertuaru kuchennego – zarówno ze względu na walory smakowe, jak i zdrowotne. To prosta potrawa z kilkoma składnikami, ale jej siłą są produkty najwyższej jakości i staranność w obróbce. Cebula musi się skarmelizować, pomidory powinny być dojrzałe, a fasolka sprężysta i świeża.
Leczo z fasolką to świetna baza do eksperymentów – można dodać cukinię, bakłażana, a nawet ugotowaną soczewicę czy ciecierzycę, by uczynić potrawę bardziej treściwą. W wersji pikantnej wystarczy odrobina ostrej papryczki lub szczypta wędzonej papryki. Dla mięsożerców dobrze sprawdzi się dodatek podsmażonej kiełbasy lub pokruszonego boczku (choć nie będzie to już wersja „light”).
Zachęcam do wykorzystania sezonu i przygotowania domowego leczo z fasolką szparagową – zdrowego, pełnego witamin i smaków lata. Dobrze przygotowane, może stanowić kulinarne wspomnienie nawet w środku zimy, jeśli tylko zdecydujemy się zamknąć je w słoikach. Smacznego gotowania!