Nie ma chyba deseru bardziej uniwersalnego, a zarazem ponadczasowego niż krucha tarta z truskawkami i kremem. Pamiętam, jak jako dziecko pomagałem babci rozwałkowywać ciasto na tartę – najpierw podsypywanie mąką, potem szybkie ruchy wałkiem, a na końcu podjadanie ukradkiem świeżo przekrojonych truskawek. Ten deser zawsze urzeka – swoją lekkością, zapachem wanilii i zbalansowaną słodyczą. To klasyka kuchni francuskiej, która idealnie wpisuje się w polskie letnie stoły. Dziś, w bardziej dopracowanej i subtelnej odsłonie, udowadnia, że prawdziwe piękno tkwi w prostocie składników i starannym wykonaniu.
Czym jest krucha tarta z truskawkami i dlaczego zasługuje na wyjątkowe miejsce w każdej kuchni?
Krucha tarta z truskawkami i kremem to elegancki deser na bazie klasycznego kruchego ciasta, delikatnego kremu (najczęściej waniliowego kremu patissiere) oraz świeżych, pachnących truskawek. Jest przykładem kuchennego minimalizmu, który – przy dbałości o detale – potrafi olśnić nie tylko domowników, ale i najbardziej wybrednych gości.
Warto też zaznaczyć, że krucha tarta z truskawkami łączy tradycję z nowoczesnymi oczekiwaniami smakowymi. Korzeniami sięga francuskiej pâtisserie, gdzie tartes aux fruits są podstawą każdej szanującej się cukierni. Jednak polscy cukiernicy i domowi pasjonaci gotowania coraz częściej nadają temu deserowi lokalny charakter, wykorzystując sezonowe odmiany truskawek np. Honeoye czy Polka.
Truskawki — oprócz wyjątkowego smaku — wnoszą też szereg korzyści zdrowotnych. Zawierają mnóstwo witaminy C, antocyjanów i błonnika. W połączeniu z kremem na bazie mleka i żółtek, tarta dostarcza porcji wapnia i protein, choć – nie oszukujmy się – to deser, który ma przede wszystkim cieszyć.
Lista niezbędnych składników
Na kruche ciasto:
– 250 g mąki pszennej typ 450 lub 500
– 150 g masła zimnego, pokrojonego w kostkę
– 50 g cukru pudru
– szczypta soli
– 1 żółtko
– 2–3 łyżki zimnej wody (opcjonalnie)
Na krem pâtissière (krem cukierniczy):
– 500 ml mleka (najlepiej pełnotłustego, 3,2%)
– 1 laska wanilii (lub 1 łyżeczka naturalnego ekstraktu waniliowego)
– 4 żółtka
– 100 g drobnego cukru
– 40 g skrobi kukurydzianej (lub mąki ziemniaczanej)
– 30 g masła (opcjonalnie, do wzbogacenia smaku i konsystencji)
Do wykończenia tartaletki:
– 500–600 g świeżych, dojrzałych truskawek
– 2 łyżki cukru pudru (opcjonalnie do posypania)
– 2 łyżki galaretki z czerwonych owoców lub klarownej konfitury morelowej + 1 łyżka wody (do glazurowania)
Wykonanie krok po kroku
1. Przygotowanie kruchego ciasta na tartę
Sekret idealnie kruchego ciasta to zimne składniki i jak najmniej manipulacji. Masło musi być bardzo zimne – najlepiej tuż po wyjęciu z lodówki. Pracuj szybko – najlepiej metalowymi łopatkami lub nawet hakami do ciasta, jeśli używasz robota.
– Przesiej mąkę wraz z cukrem pudrem i odrobiną soli do dużej miski.
– Dodaj pokrojone na małe kostki zimne masło. Rozcieraj palcami lub siekaj nożem, aż powstanie mieszanina przypominająca mokry piasek z widocznymi grudkami masła.
– Dodaj żółtko i kilka łyżek zimnej wody – tylko tyle, by połączyć ciasto w kulę. Nie wyrabiaj zbyt długo – to nie ciasto drożdżowe. Nadmierne wyrabianie skutkuje twardością.
– Uformuj w kulę, spłaszcz w dysk, owiń folią i chłódź w lodówce przez minimum 45 minut.
2. Pieczenie spodu tarty
Kiedy ciasto dobrze się schłodzi:
– Rozgrzej piekarnik do 180°C (góra-dół), bez termoobiegu.
– Ciasto rozwałkuj na stolnicy lekko podsypanej mąką – na grubość ok. 3–4 mm. Przenieś do formy do tarty o średnicy 24–26 cm, dobrze dociśnij brzegi. Nadmiar ciasta przytnij.
– Nakłuj widelcem dno i schłodź jeszcze w lodówce przez 10–15 minut.
– Wykładaj spód papierem do pieczenia, obciąż kulkami ceramicznymi lub suchą fasolą.
– Piecz 15 minut z obciążeniem, następnie usuń go i dopiecz jeszcze 10–12 minut do zarumienienia. Powinien być złocisty i suchy.
– Wystudź całkowicie przed nałożeniem kremu.
3. Przygotowanie kremu cukierniczego
Krem pâtissière wymaga uwagi, ale przy staranności staje się bezkonkurencyjny. Gładki, waniliowy, aksamitny – idealna baza do świeżych owoców.
– W rondelku zagotuj mleko z przekrojoną na pół laską wanilii (ziarenka wyskrob i również dodaj do mleka). Zdejmij z ognia i odstaw na 10 minut do naciągnięcia.
– W misce ubij żółtka z cukrem, aż masa stanie się jaśniejsza i puszysta. Dodaj skrobię i dokładnie wymieszaj.
– Powoli wlewaj gorące mleko do mieszanki żółtkowej, cały czas mieszając rózgą – to ważne, by nie ścięły się żółtka.
– Całość przelej z powrotem do rondla i gotuj na małym ogniu, ciągle mieszając. Gdy krem zacznie gęstnieć i „mrugać”, odstaw go z ognia.
– Dodaj masło i mieszaj, aż całkowicie się rozpuści.
– Przykryj krem folią spożywczą (bezpośrednio na powierzchnię – zapobiega to tworzeniu się kożucha) i wystudź do temperatury pokojowej, a potem wstaw do lodówki na minimum 1–2 godziny.
4. Przygotowanie truskawek
– Truskawki umyj, osusz i pozbaw szypułek.
– W zależności od ich wielkości możesz je przekroić na połówki, ćwiartki lub zostawić w całości – ważne, by były suche przy układaniu na kremie.
5. Złożenie tarty
– Na wystudzony kruchy spód wyłóż schłodzony krem cukierniczy – równomiernie rozprowadź szpatułką, nadając lekkie fale powierzchni.
– Delikatnie układaj na wierzchu truskawki. Najładniej prezentują się półokrągłe koncentryczne warstwy, ale możesz też postawić na dowolny artystyczny nieład – byle owoce wypełniały całą powierzchnię.
– Na koniec podgrzej galaretkę lub konfiturę morelową z wodą, aż zrobi się płynna. Przetrzyj przez sitko i pędzelkiem posmaruj truskawki – to nada im połysk i wydłuży świeżość.
– Całość schłódź w lodówce przez co najmniej 1–2 godziny przed podaniem.
Wariacje i praktyczne uwagi
Krucha tarta z truskawkami jest bardzo uniwersalna. Możesz:
– Użyć innych owoców: borówek, malin, jeżyn – świetnie komponują się z kremem.
– Zamiast jednego kremu użyć ricotty z miodem albo mascarpone z jogurtem i wanilią.
– Dodać do kremu nutkę cytrynową lub likier pomarańczowy.
Chcesz wersję bez laktozy? Użyj mleka roślinnego (migdałowe lub owsiane) i margaryny bezmlecznej. Dla wersji bezglutenowej – mieszanka mąki ryżowej i migdałowej z dodatkiem gumy ksantanowej świetnie zastąpi pszenną.
Podsumowanie
Krucha tarta z truskawkami i kremem to pokaz prostoty, która – przy odpowiednim wykonaniu – zamienia się w kulinarne dzieło sztuki. Od lekko maślanego spodu, przez aksamitny waniliowy krem, po błyszczące soczyste truskawki – każda warstwa ma swoje znaczenie. Choć przepis wymaga cierpliwości, to efekt wynagradza wszystko.
Zachęcam do eksperymentowania – zmień owoce, przyprawy, nawet kształt tartaletek. Gotowanie to sztuka, a ta tarta to jedno z najpiękniejszych płócien, na których warto się kulinarnie wyrazić.
