Kalarepa to jedno z tych warzyw, które wielu z nas zna, ale rzadko wykorzystuje w kuchni. A szkoda – bo skrywa w sobie ogromny potencjał kulinarny. Pamiętam, jak na wiejskich wakacjach u babci dostawałam plasterki surowej, lekko posolonej kalarepy prosto z ogrodu. To była nasza namiastka chipsów – i wcale nie gorsza! Od tamtej pory wiem, że to warzywo potrafi zaskoczyć. Zwłaszcza jeśli zastosować je w daniach obiadowych. Odpowiednio przyrządzona kalarepa może zdobyć serca całej rodziny. Tak bardzo, że będą prosić o dokładkę.
Co to jest kalarepa i dlaczego warto ją jeść?
Kalarepa (Brassica oleracea var. gongylodes) to odmiana kapusty, której jadalną częścią jest zgrubiała łodyga. Często określana mianem „kapuścianej rzepy”, występuje w odmianach jasnozielonej i fioletowej. Jej smak najlepiej opisać jako łagodnie kapuściany z nutą słodyczy, a struktura, szczególnie na surowo, przypomina młody korzeń selera zmieszany z jabłkiem.
To warzywo jest nie tylko smaczne, ale wyjątkowo zdrowe. Zawiera duże ilości witaminy C (więcej niż pomarańcze w przeliczeniu na 100 g!), błonnik, potas, witaminy z grupy B oraz przeciwutleniacze. Sprzyja obniżeniu cholesterolu i ciśnienia krwi, wspomaga trawienie i układ odpornościowy. Ze względu na niską kaloryczność doskonale sprawdza się w kuchni osób dbających o linię.
Kalarepa uprawiana była już w starożytnym Rzymie, ale na dobre rozgościła się w kuchniach europejskich dopiero od XVIII wieku. Obecnie jest szczególnie popularna w Niemczech i Europie Środkowej, choć coraz częściej odkrywają ją pasjonaci zdrowego odżywiania na całym świecie.
Jak można przyrządzać kalarepę? Smażenie, pieczenie, gotowanie i nie tylko
Kalarepa to warzywo niezwykle uniwersalne. Można ją:
- jeść na surowo (pokrojona w słupki, plastry, starta na tarce),
- gotować – w zupach, warzywnych potrawkach, puree,
- piec – zarówno samodzielnie, jak i w zapiekankach,
- smażyć – w panierce lub na patelni z przyprawami,
- faszerować i zapiekać,
- mrozić – po wcześniejszym blanszowaniu.
Warto też pamiętać, że liście kalarepy również są jadalne, przypominają jarmuż i można je wykorzystać jako dodatek do zup, smoothie czy duszonych potraw.
Przechowywanie kalarepy
Surową kalarepę należy przechowywać w lodówce, najlepiej w szufladzie na warzywa, owiniętą w lekko wilgotną ściereczkę lub przechowywaną w perforowanym woreczku. Przechowuje się dobrze przez około tydzień.
Jeśli nawołuje do siebie ostatnimi siłami, czyli zaczyna więdnąć – można ją odświeżyć przez kilka godzin w zimnej wodzie. Po obraniu i pokrojeniu kalarepę można też blanszować (gotować przez 2–3 minuty w osolonej wodzie), ostudzić i zamrozić – w ten sposób zachowa większość wartości odżywczych i będzie gotowa do szybkiego użycia.
5 sprawdzonych pomysłów na obiad z kalarepą
1. Kalarepa nadziewana farszem warzywno-mięsnym i zapiekana z serem
Składniki:
– 3 duże kalarepy
– 200 g mielonego mięsa (np. indyk, cielęcina)
– 1 mała cebula
– 1 mała marchewka
– 2 łyżki oliwy
– pół szklanki ugotowanego ryżu
– przyprawy: sól, pieprz, tymianek
– 50 g startego sera żółtego
Wykonanie:
1. Kalarepę obierz i ostrożnie wydrąż środki (miąższ zachowaj).
2. Miąższ pokrój i podsmaż z cebulą, marchwią i mięsem.
3. Dodaj ryż i dopraw zgodnie z gustem.
4. Napełnij kalarepy farszem. Na wierzchu posyp serem.
5. Ułóż w żaroodpornej formie, podlej odrobiną wody, przykryj folią.
6. Piecz 40 minut w 180°C, ostatnie 10 minut bez przykrycia, by ser się zapiekł.
2. Zupa krem z kalarepy i pietruszki z prażonymi migdałami
Składniki:
– 2 kalarepy
– 2 pietruszki (korzeń)
– 1 ziemniak
– 1 cebula
– 2 łyżki masła klarowanego
– 1 litr bulionu warzywnego
– 100 ml śmietanki 18%
– sól, pieprz, gałka muszkatołowa
– 2 łyżki płatków migdałów
Wykonanie:
1. Warzywa obierz i pokrój w kostkę.
2. Na maśle podsmaż cebulę, dodaj pozostałe warzywa.
3. Zalej bulionem i gotuj do miękkości (ok. 20 minut).
4. Zblenduj zupę na krem, dodaj śmietankę i przyprawy.
5. Migdały upraż na suchej patelni i posyp nimi gotową zupę.
3. Placki z kalarepy i marchewki
Składniki:
– 2 kalarepy
– 1 marchewka
– 1 jajko
– 2 łyżki mąki (pszennej lub orkiszowej)
– sól, pieprz, odrobina kurkumy
– olej do smażenia
Wykonanie:
1. Kalarepę i marchew zetrzyj na tarce o grubych oczkach.
2. Odsącz nadmiar soku, dodaj jajko, mąkę i przyprawy.
3. Wymieszaj masę. Formuj małe placki.
4. Smaż z obu stron na złoto na dobrze rozgrzanym oleju.
5. Podawaj z jogurtem naturalnym lub sosem czosnkowym.
4. Kalarepa w curry kokosowym z ryżem jaśminowym
Składniki:
– 2 kalarepy
– 1 cebula
– 1 ząbek czosnku
– 1/2 papryki czerwonej
– 1/2 puszki mleka kokosowego
– 1 łyżka czerwonej pasty curry
– olej kokosowy
– ugotowany ryż jaśminowy
– kolendra, sok z limonki
Wykonanie:
1. Kalarepę, cebulę i paprykę pokrój w cienkie paski.
2. Na patelni podsmaż cebulę i czosnek z pastą curry.
3. Dodaj warzywa, chwilę podsmaż, dolej mleko kokosowe.
4. Gotuj 10–12 minut, do miękkości.
5. Podawaj z ryżem, skropione limonką i posypane kolendrą.
5. Zapiekanka ziemniaczano-kalarepowa z sosem beszamelowym
Składniki:
– 3 ziemniaki
– 2 kalarepy
– 1 cebula
– 2 łyżki masła
– 2 łyżki mąki
– 400 ml mleka
– 100 g startego sera (np. mozzarella, gouda)
– gałka muszkatołowa, sól, pieprz
Wykonanie:
1. Warzywa pokrój w cienkie plasterki, cebulę w piórka.
2. Ułóż warstwami w naczyniu żaroodpornym.
3. Przygotuj beszamel: roztop masło, dodaj mąkę, po chwili mleko, mieszaj aż zgęstnieje. Dopraw przyprawami.
4. Polej beszamelem warzywa, posyp serem.
5. Piecz pod przykryciem 30 minut w 180°C; następnie odkryj i dopiecz 10 minut.
Czy kalarepę można mrozić? Tak, ale…
Mrożenie kalarepy jest możliwe, ale pod jednym warunkiem: należy ją wcześniej zblanszować. Surowa kalarepa po rozmrożeniu staje się gąbczasta i traci swoje walory smakowe. Dlatego:
1. Obraną kalarepę pokrój w kostkę lub plastry.
2. Wrzuć na 2–3 minuty do wrzątku.
3. Następnie ostudź szybko w misce z lodowatą wodą.
4. Osusz dokładnie i przełóż do woreczków do mrożenia.
5. Przechowuj w zamrażarce do 6 miesięcy.
To świetny sposób na przedłużenie żywotności tego sezonowego warzywa!
Liście kalarepy – jadalne i warte uwagi
Kalarepowe liście często trafiają do kosza, tymczasem są bogate w błonnik, witaminę K i luteinę. Nadają się doskonale do duszenia jak szpinak, do rosołu, smoothie albo jako baza do pesto.
Jak przygotować pesto z liści kalarepy?
Składniki:
– garść liści kalarepy
– 1 ząbek czosnku
– 3 łyżki oliwy
– 1 łyżka orzechów włoskich
– 1 łyżka startego parmezanu
– szczypta soli
Zmiksuj wszystko w blenderze do uzyskania gładkiej pasty. Przechowuj w słoiczku w lodówce do 5 dni. Pasuje do makaronu, grzanek, ryby.
Podsumowanie
Kalarepa to warzywo, które zasługuje na miejsce w naszej codziennej kuchni. Delikatna, zdrowa, niedroga i uniwersalna. Można ją piec, smażyć, faszerować, miksować na zupę, dodawać do curry, a nawet mrozić na później. Z jej pomocą przygotujesz nie tylko smaczny, ale też pełnowartościowy obiad, który zachwyci domowników. Nie bój się eksperymentować – kalarepa daje ogromne możliwości. Przekonaj się raz, a przekonasz się na zawsze.